‘Yapamayacağın şeylerin, yapabileceklerini engellemesine izin verme…’
Her insanın dönem dönem aklına düşen cümlelerden biridir bu. Okullarda öğrencilere de bir nasihat ya da bilgece bir cümle olarak ifade edilir.
İnsanın bu dünyada başarılı olabilmesinin yollarından biri, bu cümlenin içinde saklıdır diye düşünüyorum.
Neyi yapıp yapamadığını bilmek, bir başka deyişle ‘kendini bilmek’tir.
Evet ‘kendini bilmek’. Basit ama en karmaşık iki kelime…
Kendini bilmek; nerede doğduğun, akrabaların kim, soyağacında kimler var değildir.
Kendini bilmek; zihinsel becerilerin, yeteneklerin, olgular, olaylar karşısında verdiğin tepkilerin, bedensel özelliklerin vb. gibi soruların cevabının sende olmasıdır.
Bunlar bilinirse, neyin yapılıp yapılamayacağına karar verilebilir.
Çoğu insan, hiç deneyimlemediği halde yapabilecekleri ya da yapamayacakları konusunda bir ön yargıya sahiptir. Bu ön yargılar ki; hayatı zehir eden ve insanın kendisini geliştirmesine engel olan duvarlardır.
Bu duvarlardaki tuğlaların çoğu, insanın kendini yeterince tanımamasından oluşur.
Dünyada demokrasinin ilk geliştiği Sparta kentinin yetiştirdiği en önemli filozoflardan biri Damagetos’un oğlu Khilon’dur.
Onun en önemli sözü ‘kendini bil’dir ve Sparta’da yaşayan insanların bu anlamdaki bilinçliliği, demokrasinin gelişiminde önemli bir yer tutmuştur.
Bir arada eşit bir şekilde yaşamanın, bilimde, sanatta, kültürde gelişebilmenin tılsımlı karşılığıdır, bireylerin kendini bilmeleri…
Antik dönemden bu yana bu konu insan bilimleri ve felsefenin ana konusu olmasına karşın, ilginçtir; en az yol alınan alan da burasıdır.
Bunun nedenlerinin başında insanın kendini keşfetmekten, bir anlamda korkması geliyor.
Evet, korkmak…
İnsan kendini keşfettikçe, yetersiz gördüğü konuların, çalışmayla geliştirilebileceğini öğrenir. Bu çoğu insan için ‘rahatın kaçmasıdır’…
Rahatını kaçırma pahasına yapamadığın şeyler var ise, işte o zaman onların yapacaklarını engellemesine izin verme…
Delfi’deki Apollon Tapınağı’nın girişindeki ‘gnothi seauton’ –kendini bil- yazısını bu anlamda her sabah akla getirmek, o gün alınacak kararların daha sağlıklı olmasını sağlayabilir…
Bir önceki yazı Yeni Ufuklar…
Diğer Yazılar
Leave A Reply